Kancelaria Lexperiens wygrała dnia 27 listopada 2020 r. przed Sądem Okręgowym w Legnicy sprawę o nieważność umowy kredytu hipotecznego udzielonego w 2008 r. przez Kredyt Bank S.A. (tj. poprzednika prawnego Santander Bank Polska S.A.). W związku z wygraną, Sąd Okręgowy zasądził na rzecz Kredytobiorców kwotę ponad 145.000 złotych wraz z odsetkami ustawowymi za opóźnienie.

Sprawa toczyła się przed Sądem Okręgowym w Legnicy pod sygnaturą akt I C 167/18 od maja 2018 r.

Powództwo opierało się m.in. na wykazywaniu, że klauzule indeksacyjne oraz przeliczeniowe zawarte w umowie kredytu EKSTRALOKUM na cele mieszkaniowe zawartej z Kredyt Bankiem S.A. oraz Ogólnych Warunkach Kredytowania w zakresie Udzielania Kredytów na Cele Mieszkaniowe oraz Kredytów i Pożyczek Hipotecznych w Kredyt Banku stanowią klauzule niedozwolone w rozumieniu art. 385¹ § 1 kodeksu cywilnego. Abuzywność wskazanych powyżej klauzul powoduje natomiast, że umowa kredytu powinna być uznana za nieważną od dnia jej zawarcia.

Powyższy kredyt został udzielony w złotych, jak również został wypłacony w złotych. Jednocześnie, bank przyznał sobie uprawnienie do wyrażenia kredytu w walucie CHF w oparciu o tabele kursowe stosowane przez bank. Kredyt w całym okresie miał być oprocentowany w oparciu o LIBOR-3 miesięczny.

Zgodnie z § 9 ust. 2 umowy kredytu spłata  rat  kapitałowo-odsetkowych dokonywana jest w złotych po uprzednim przeliczeniu ww. rat według kursu sprzedaży dewiz dla CHF zgodnie z „Tabelą Kursów” obowiązującą w Banku w dniu spłaty.

Kredytobiorcy poszukiwali kredytu w złotych, w celu nabycia nieruchomości za złotówki. Doradca kredytowy informował kredytobiorców, że najkorzystniejszym kredytem w stosunku do możliwości ekonomicznych kredytobiorców będzie kredyt indeksowany do franka szwajcarskiego, albowiem będą płacić niższe raty a frank szwajcarski jest walutą stabilną.

Kredytobiorcy nie zostali poinformowani przed zawarciem umowy, jaka będzie wysokość poszczególnych rat kapitało-odsetkowych, jak również o symulacji rat  w zależności od zmiany kursu waluty. Kredytobiorcy nie znali również sposobu tworzenia tabel kursowych.

W okresie od maja 2008 r. do lutego 2018 r. kredytobiorcy spłacili łącznie ponad 145.000 złotych. Saldo zadłużenia zdaniem banku na luty 2018 r. wynosiło 76.917,82 CHF, tj. około 280.000 złotych, przy czym kredyt został udzielony na kwotę 220.000 złotych.

Stanowisko Sądu Okręgowego Legnicy

Sąd oparł swoje rozstrzygnięcie na uznaniu, że „wszystkie klauzule zawarte w umowie a dotyczące indeksacji do franka szwajcarskiego oceniane na gruncie art. 385¹ k.c. należy traktować jako postanowienie abuzywne”.

W konsekwencji powyższego, Sąd w Legnicy przyjął, że  w razie eliminacji powyższych klauzul indeksacyjnych, umowa kredytu nie może dalej obowiązywać.

W kontekście znaczącego wzrostu zadłużenia kredytobiorców w związku ze wzrostem kursu waluty CHF, Sąd wskazał również, że „przekazanie przez bank przyszłemu kredytobiorcy odpowiedniej informacji dotyczącej ryzyka walutowego i jego skutków ma zasadnicze znaczenie”. Sąd przy tym uznał, że bank nie dochował wymogów w zakresie odpowiedniego poinformowania Kredytobiorców o ryzyku walutowym. Zgodnie z uzasadnieniem wyroku informacja o ryzyku walutowym powinna się odbyć „poprzez jednoznaczne i zrozumiałe poinformowanie konsumenta, że zaciągnięcie tego rodzaju kredytu jest bardzo ryzykowne, a efektem może być obowiązek zwrotu kwoty wielokrotnie wyższej od pożyczonej, mimo dokonywania regularnych spłat”.

Powyższe doprowadziło do uznania, „że postanowienie umowne zarówno co do ustalania przez stronę na podstawie dowolnych kryteriów  i mechanizmów nie podlegających żadnym obiektywnym kryterium co do ustalania wysokości  kursu waluty mającej wpływ na wysokość  zaciągniętego kredytu a  także na wysokość spłacanych rat, jak również brak poinformowania  kredytobiorców o ryzyku walutowym  z jednoczesnym powiązaniem wysokości salda kredytu  oraz wysokości  rat  z kursem waluty  jest w ocenie Sądu sprzeczne z dobrymi obyczajami”.

Następnie, Sąd w pełni podzielił stanowisko „wyrażone w wyroku TSUE z dnia 3 października 2019 r. C-260/18, iż art. 6 ust. 1 dyrektywy 93/13 należy interpretować w ten sposób, że stoi on na przeszkodzie wypełnieniu luk w umowie, spowodowanych usunięciem z niej nieuczciwych warunków, które się w niej znajdowały, wyłącznie na podstawie przepisów krajowych o charakterze ogólnym, przewidujących, że skutki wyrażone  w treści czynności prawnej są uzupełniane w szczególności przez skutki wynikające z zasad słuszności lub ustalonych zwyczajów, które nie stanowią przepisów dyspozytywnych lub przepisów mających zastosowanie, jeżeli strony umowy wyrażą na to zgodę”.

Jednocześnie w wyroku wskazano, że „utrzymanie stosunku prawnego bez postanowień uznanych za  bezskuteczne nie było w świetle okoliczności niniejszej sprawy możliwe, bowiem doprowadziłoby to do zmiany charakteru stosunku prawnego łączącego strony”.

Kredyty indeksowane udzielane przez inne banki

Co do zasady inne banki, które udzielały kredytów indeksowanych do waluty CHF stosowały tożsame rozwiązania do zakwestionowanych przez Sąd Okręgowy w Legnicy.

Jeżeli posiadasz kredyt powiązany z walutą frank szwajcarski, to zapraszamy Cię do kontaktu. Możesz przesłać skan swojej umowy kredytowej poprzez formularz na naszej stronie (kliknij tutaj), w celu wykonania nieodpłatnej analizy możliwych rozwiązanych prawnych w stosunku do Twojego banku.

Więcek nr. kredytów indeksowanych lub denominowanych do franka szwajcarskiego możesz również przeczytać tutaj.