Sprawa rozwodowa to formalny sposób na zakończenie związku małżeńskiego z drugą osobą. W polskim prawodawstwie wyróżnia się dwie możliwości rozstania – pierwszą jest rozwód bez orzekania o winie (na tę opcję decyduje się większość par) oraz z orzekaniem o winie. Przed rozpoczęciem całej procedury niezbędne jest złożenie w sądzie (przez jednego z małżonków) właściwych dokumentów, określanych potocznie jako „papiery rozwodowe”, które później dostarczane są również drugiej stronie sprawy.

Jakie dokumenty są potrzebne do rozwodu bez orzekania o winie, a jakie do rozwodu z jej orzekaniem? Jak dopełnić formalności rozwodowych i do którego sądu złożyć pozew o rozwód? I wreszcie: czy warto w takiej sprawie korzystać z pomocy radcy prawnego , czy może wystarczy podjęcie działań na własną rękę? Odpowiedzi na te i inne pytania znajdują się w poniższym artykule. Zapraszamy do lektury!

Dokumenty rozwodowe – formalności przy wznoszeniu sprawy o rozwód

Najważniejszym dokumentem do rozwodu, dzięki któremu można rozpocząć cały proces, jest pozew (przez niektórych określany omyłkowo mianem wniosku o rozwód). To właśnie na podstawie zawartych w nim informacji sąd wydaje późniejszy wyrok Jak więc można się domyślić, zarówno przy pisaniu pozwu o rozwód z orzekaniem o winie, jak i bez orzekania, warto skorzystać z pomocy doświadczonego prawnika , który wesprze powódkę bądź powoda (czyli stronę składającą pozew) w prawidłowym skonstruowaniu dokumentu, jak i w sporządzeniu przekonującego uzasadnienia dla sądu.

Jak napisać pozew o rozwód?

W Internecie można znaleźć wiele wzorów pozwu rozwodowego – tak naprawdę nie warto jednak z nich korzystać, ponieważ są one zbyt mocno ustandaryzowane, a – jak wiadomo – każda sytuacja (zwłaszcza ta dotycząca tak wrażliwych kwestii, jak rozstanie dwojga ludzi) jest inna, w związku z czym dokumenty potrzebne do pozwu rozwodowego, jak i sam pozew będą za każdym razem odmienne (to kolejny aspekt, który powinien skłonić powoda bądź powódkę do skorzystania z profesjonalnego wsparcia radcy prawnego ). Nie zmienia to jednak faktu, iż każdy pozew musi zawierać podstawowe informacje, pozwalające sądowi na identyfikację stron oraz na rozeznanie się w sytuacji rodzinnej obojga małżonków. Te informacje to m.in.:

• dane personalne stron (obejmujące numery PESEL, adresy zamieszkania, imiona oraz nazwiska);
• potwierdzenie podejmowanych wcześniej prób mediacji, a jeśli takowe nie miały miejsca – wyjaśnienie braku starań o porozumienie;
• oświadczenia dotyczące roszczeń, co do sposobu rozwiązania małżeństwa  oraz wniosków, obejmujących sytuację, w której małżonkowie posiadają dzieci (informacje o roszczeniach alimentacyjnych, kwestiach opieki nad małoletnimi itd.) oraz dotyczących wspólnie zajmowanego mieszkania 

Dowiedz się, jak napisać pozew rozwodowy, i dlaczego warto skorzystać z pomocy radcy prawnego

Osobną kwestią jest konieczność  wykazania  w pozwie za pomocą zgłoszonych wniosków dowodowych, że między małżonkami nastąpił – wspomniany już wcześniej – całkowity i zupełny rozkład pożycia małżeńskiego. Oznacza to, że powód lub powódka muszą w pozwie szczegółowo opisać okoliczności skłaniające jego lub ją do zakończenia małżeństwa i przedstawić na tę okoliczność dowody.

Dokumenty wymagane do złożenia wniosku rozwodowego – lexperiens.pl

Pozew o rozwód bez orzekania o winie i z orzeczeniem o winie

W składanym w sądzie pozwie o rozwód bardzo istotnym aspektem jest zawarcie informacji o tym, czy powód bądź powódka żądają rozwodu z orzekaniem o winie lub bez jego orzekania. W drugim przypadku cała sprawa trwa oczywiście krócej i może zamknąć się właściwie podczas jednej rozprawy, natomiast rozwód z orzekaniem o winie rozkłada się najczęściej na kilka lub nawet kilkanaście rozpraw.

Pozew o rozwód z orzekaniem o winie powinien być więc uzupełniony o kompleksowy opis okoliczności wskazujących na winę pozwanego bądź pozwanej. Do takich okoliczności zalicza się m.in. przemoc występującą w rodzinie (nie tylko fizyczną, ale również psychiczną czy ekonomiczną), różnego rodzaju uzależnienia, negatywnie wpływające na małżeńskie pożycie, zdrady partnera czy inne, bardziej skomplikowane przyczyny. Oprócz samego opisu, już na etapie pisania pozwu o rozwód warto zgromadzić dowody na winę współmałżonka. Mogą to być bilingi telefoniczne, kopie wiadomości tekstowych (e-maile, wiadomości SMS), rachunki, faktury, zdjęcia, ale również dokumenty medyczne (w tym obdukcje lekarskie, wyniki badań) lub dokumenty poświadczające założenie tzw. „niebieskiej karty” (dowód na to, że w rodzinie następowały akty przemocy). Dodatkowo powód bądź powódka mogą w tym momencie wskazać osoby, które w trakcie  rozpraw sądowych będą zeznawać przeciwko pozwanej stronie. Skompletowanie wszystkich tych elementów i dodanie ich do pozwu o rozwód w formie załączników sprawi, że sąd będzie miał mniejsze wątpliwości co do winy osoby pozwanej, a tym samym sprawa może potoczyć się szybciej.

Przeczytaj również: Ile kosztuje rozwód?

Ile kosztuje złożenie pozwu rozwodowego?

Przy składaniu pozwu o rozwód (niezależnie od tego, czy jest to pozew o rozwód z orzeczeniem o winie, czy bez jej orzekania), należy uiścić opłatę sądową w wysokości 600 zł. Można to zrobić zarówno osobiście, jak i przelewem bankowym na wskazany przez dany sąd numer konta. Warto przy tym pamiętać, że osoby znajdujące się w trudnej sytuacji materialnej mają prawo do ubiegania się o zwolnienie z tej opłaty. Dodatkową informacją jest fakt, że w przypadku rozwodu z orzekaniem o winie, po zakończonej sprawie, wymienioną wyżej opłatę uiszcza strona przegrana, natomiast przy rozwodzie bez orzekania o winie, sąd zwraca powodowi lub powódce połowę uiszczonej opłaty (300 zł), natomiast drugą połowę opłaty obie strony uiszczają w równych częściach – tj. po 150 zł.

Potrzebuję pomocy przy złożeniu pozwu rozwodowego

Jakie dokumenty do rozwodu poza pozwem są konieczne?

Oprócz samego pozwu o rozwód, który jest dla sądu najważniejszym pismem procesowym w sprawie o rozwód, wśród składanych dokumentów powinny znaleźć się:

• potwierdzenie dokonania opłaty sądowej w wysokości 600 zł lub – w przypadku ubiegania się o zwolnienie z uiszczania tej opłaty ze względu na trudną sytuację materialną powoda lub powódki – wniosek o zwolnienie z opłaty oraz oświadczenie o stanie rodzinnym, majątku, dochodach i źródłach utrzymania;
• skrócony odpis aktu małżeństwa;
• zaświadczenie o dochodach lub dokument PIT powódki lub powoda (jest to informacja dla sądu o sytuacji majątkowej osoby wnoszącej pozew istotna z punktu widzenia wysokości alimentów na rzecz dzieci albo na rzecz współmałżonka));
• skrócone odpisy akt urodzenia małoletnich dzieci – jeśli małżeństwo takie posiada (przy czym jeśli dziecko jest już pełnoletnie, nie trzeba do dokumentów rozwodowych załączać jego aktu urodzenia);
• jeśli małżeństwo doczekało się dzieci wnioski co do sposobu wykonywania władzy rodzicielskiej oraz kontaktów z dziećmi (jeżeli małżonkowie są w powyższych kwestiach zgodni, warto przedstawić porozumienie o wykonywaniu władzy rodzicielskiej, oznaczające sytuację, w której rodzice porozumieli się w kwestii miejsca zamieszkania dzieci po rozwodzie oraz częstotliwości kontaktów z rodzicem, przy którym małoletni nie będzie przebywał);
• wskazanie dowodów, na które powód bądź powódka powołują się w pozwie.

Warto dodać, że na pierwszą (i każdą kolejną rozprawę) odbywającą się w sprawie orzekania o rozwód, powinno się zabrać ze sobą na salę sądową dowód osobisty, 

Sprawdź również: Jak założyć sprawę o alimenty na dziecko?

Jak i gdzie złożyć dokumenty rozwodowe?

Sam pozew o rozwód, wraz z innymi dokumentami rozwodowymi oraz z załącznikami do pozwu, można złożyć osobiście lub pocztą (warto przy tym wspomnieć, że po złożeniu pozwu przez powoda lub powódkę, „papiery rozwodowe” przekazywane są pozwanemu lub pozwanej przez sąd, w którym powództwo zostało złożone).

Do którego sądu należy złożyć dokumenty rozwodowe? Zanosi się je lub wysyła do sądu okręgowego właściwego dla adresu ostatniego, wspólnego miejsca zamieszkania małżonków. Jeśli adres ten jest nieaktualny, dokumenty składa się w sądzie okręgowym właściwym dla miejsca zamieszkania pozwanego. Czasem zdarza się jednak tak, że adres pozywanego małżonka lub małżonki nie jest znany – wówczas dopiero składa się pozew do sądu okręgowego, właściwego dla miejsca zamieszkania powoda bądź powódki.