Przyznanie alimentów na dziecko to jeden z tych instrumentów prawnych, który sąd może wykorzystać do zapewnienia dobrobytu i środków utrzymania na rzecz małoletniego (lub też dziecka pełnoletniego – w zależności od zastanej sytuacji, podejmowania przez dziecko dalszej nauki i innych czynników). Gdzie złożyć wniosek o alimenty, w jaki sposób go napisać i czego można spodziewać się w konsekwencji takiego przedsięwzięcia?

Alimenty są świadczeniem, którego obowiązek uiszczania najczęściej dotyczy jednego z rodziców (choć obowiązek alimentacyjny może dotyczyć również rodzeństwa czy – w odwrotnej sytuacji – dzieci wobec rodziców). Sąd nakłada obowiązek wypłacania alimentów po rozpoznaniu okoliczności, w jakich znalazło się dziecko po formalnym rozstaniu rodziców. Aby taka decyzja zapadła, należy w sposób szczegółowy i wyczerpujący przedstawić uzasadnienie pozwu o alimenty. Warto również wiedzieć, że można uzyskać świadczenie określane potocznie jako „alimenty bez rozwodu”, składając pozew o wypłatę świadczenia na utrzymanie rodziny (jeśli jeden z małżonków uchyla się od spełnienia tego obowiązku).

Jak złożyć sprawę o alimenty?

Zanim dojdzie do napisania pozwu, warto wiedzieć, gdzie złożyć wniosek o alimenty (tak naprawdę słowo „wniosek” jest określeniem potocznym, ponieważ alimenty przyznaje się na drodze procesowej – mowa więc o pozwie, a nie wniosku o alimenty). Sądem właściwym do złożenia dokumentów jest sąd rejonowy miejsca zamieszkania uprawnionego do alimentów (powoda – pełnoletniego dziecka lub rodzica występującego w funkcji reprezentanta małoletniego). Można również złożyć pozew w sądzie rejonowym właściwym dla miejsca zamieszkania osoby zobowiązanej do alimentacji (czyli w miejscu zamieszkania pozwanego). Wybór sądu należy do osoby, która składa pozew.

Gotowy pozew (wraz z niezbędnymi załącznikami) w dwóch egzemplarzach (jeden z nich przeznaczony jest dla sądu, a drugi – do wglądu dla osoby pozwanej) – składa się osobiście w biurze podawczym instytucji lub przesyła się go pocztą – za pośrednictwem listu poleconego. Warto pamiętać o tym, że osoba wnosząca pozew o alimenty na dziecko nie ponosi żadnych opłat sądowych, natomiast jeśli chodzi o finansowy aspekt sprawy, to należy z pewnością pamiętać o opłaceniu adwokata – jeśli istnieje taka konieczność. Ile kosztuje adwokat w sprawie o alimenty? Cena ustalana jest zwykle indywidualnie, natomiast z pewnością warto szukać kancelarii, w której z góry zostanie określona kwota zapłaty – pozwoli to uniknąć niespodzianek związanych z ukrytymi kosztami.

Przeczytaj również: Ile kosztuje rozwód – wydatki związane z rozwiedzeniem się

Jakie dokumenty trzeba dołączyć do pozwu o alimenty?

Pozew o alimenty – podobnie jak pozew rozwodowy – można podzielić na dwie istotne części. Jedną z nich jest część z danymi osobowymi oraz informacjami dotyczącymi powoda i pozwanego, a drugą stanowi opis sytuacji dziecka, dla którego alimenty mają zostać przyznane. W części z najważniejszymi informacjami należy zamieścić:

• miejscowość i datę złożenia pozwu,
• oznaczenie sądu wraz z nazwą sądu rejonowego, wydziałem (jest to wydział rodzinny i nieletnich), adresem siedziby sądu,
• dane powoda, czyli osoby, na rzecz której mają zostać zasądzone alimenty, a także dane jego przedstawiciela; osobą uprawnioną do wystąpienia z powództwem o alimenty dla dziecka będzie zawsze ono samo, jednak reprezentować będzie go przedstawiciel ustawowy, czyli rodzic bądź opiekun; przedstawiciel ustawowy powinien być wymieniony jako osoba działająca w imieniu dziecka,
• dane pozwanego, to jest osoby, od której dziecko lub jego przedstawiciel domaga się alimentów (imię, nazwisko, adres zamieszkania),
• wysokość żądanej kwoty alimentów, czyli wartość przedmiotu sporu oraz dzień, od którego alimenty mają być płacone co miesiąc; powód może żądać ponadto zasądzenia od pozwanego kosztów procesu,
• odpis pozwu oraz własnoręczny podpis powoda.

Druga część pozwu o alimenty ma za zadanie przedstawić aktualną sytuację małoletniego lub pełnoletniego dziecka i udowodnić sędziemu, że wykonanie obowiązku alimentacyjnego jest w danym przypadku konieczne. W tym miejscu należy przede wszystkim przedstawić:

• uzasadnienie pozwu o alimenty, w którym powód wyjaśni sądowi, na jakiej podstawie ubiega się o alimenty od pozwanego; powód musi wskazać, że pozwany ma możliwości zarobkowe i majątkowe, aby ponieść koszty obowiązku alimentacyjnego, powód musi opisać również swoją i jego opiekuna sytuację materialną, która jest niewystarczająca na pokrycie potrzeb materialnych niezbędnych do prawidłowego funkcjonowania dziecka; każdą okoliczność powód musi poprzeć konkretnym dowodem, przykładowo – zeznaniem świadka, rachunkiem, paragonem bądź innym dokumentem; do pozwu dołącza się również zestawienie kosztów utrzymania dziecka (zazwyczaj są to koszty stałe, takie jak opieka zdrowotna, edukacja, odzież, wyżywienie i tym podobne) – po to, aby sąd mógł jednoznacznie określić, czy wysokość żądanych alimentów (zarówno w kontekście potrzeb dziecka, jak i możliwości pozwanego) jest uzasadniona;
• listę załączników (wszystkie dokumenty, na które powód powołał się w uzasadnieniu pozwu muszą zostać wymienione w spisie załączników);
• wniosek o wezwanie konkretnych świadków – jeśli zachodzi taka potrzeba.

Warto w pozwie również zamieścić wniosek o udzielenie zabezpieczenia roszczenia, który jest formą ochrony interesów uprawnionego do alimentów przed zakończeniem postępowania.

Dowiedz się więcej: Jakie dokumenty są potrzebne do złożenia pozwu o rozwód

Ile wynoszą alimenty na dziecko?

Zgodnie z przepisami Kodeksu rodzinnego i opiekuńczego, obowiązkiem alimentacyjnym jest obowiązek dostarczenia środków utrzymania, a w miarę potrzeby także środków wychowania, obciążający krewnych w linii prostej i rodzeństwo. Przepisy Kodeksu rodzinnego i opiekuńczego nie określają natomiast, jaka ma być wysokość zasądzanych alimentów. Jest ona uwarunkowana trzema okolicznościami:

• usprawiedliwionymi potrzebami dziecka, zapewniającymi mu normalne warunki życia i rozwoju;
• możliwościami zarobkowymi i majątkowymi rodzica zobowiązanego do alimentacji;
• zakresem osobistych starań rodzica zobowiązanego do alimentacji o utrzymanie i wychowanie dziecka.

W przepisach nie występuje żadna skala pieniężna, która pomogłaby sędziom ustalić wysokość świadczenia alimentacyjnego. Wobec tego niezwykle istotne jest uzasadnienie w pozwie wysokości miesięcznych alimentów, o które występuje powód (dlatego właśnie należy sporządzić rzetelne zestawienie kosztów utrzymania dziecka).

Wniosek o podwyższenie alimentów na dziecko

Gdy obecna kwota zasądzonych alimentów przestaje być wystarczająca do pokrycia potrzeb dziecka lub sytuacja finansowa rodzica, przy którym dziecko pozostaje zmienia się w sposób negatywny, można wystąpić z pozwem o podwyższenie alimentów. Składa się go w wydziale rodzinnym i nieletnich sądu rejonowego. Sądem właściwym będzie sąd miejsca zamieszkania uprawnionego do alimentów (powoda) lub miejsca zamieszkania osoby zobowiązanej do alimentacji (pozwanego). Wybór sądu należy do rodzica, który składa pozew. Jeżeli dziecko jest niepełnoletnie to pozew o podwyższenie alimentów w jego imieniu składa rodzic, który się nim opiekuje. Jeżeli dziecko jest pełnoletnie, pozew wnosi samodzielnie lub za pomocą pełnomocnika. Pozew o podwyższenie alimentów powinien zawierać:

• miejscowość i datę jego złożenia;
• oznaczenie sądu i wydziału, do którego pozew jest wnoszony;
• oznaczenie stron: imię, nazwisko i adres powoda oraz pozwanego;
• informację o tym, że jest to pozew o podwyższenie alimentów;
• wysokość żądanej kwoty alimentów, czyli wartość przedmiotu sporu obliczoną w następujący sposób: 12 x różnica między dotychczasową wysokością alimentów a wnioskowanymi alimentami;
• uzasadnienie żądania podwyższenia alimentów oraz dowody (dokumentacja lekarska, rachunki za lekarstwa i wizyty lekarskie, dokument o wysokości czesnego, zestawienie miesięcznych wydatków koniecznych do utrzymania uprawnionego wraz z fakturami i rachunkami, zeznania świadków i inne);
• listę załączników (wszystkie dokumenty, na które powód powołał się w uzasadnieniu pozwu muszą zostać wymienione w spisie załączników);
• własnoręczny podpis powoda;
• odpis pozwu.

Pozew powinien jednoznacznie wskazywać istotne zmiany, do jakich doszło od ostatniego wyroku w sprawie alimentów – niezależnie od tego, czy zmiany te zostały spowodowane sytuacją pracowniczą, zdrowotną czy problemami o innym charakterze. Osoba wnosząca pozew o podwyższenie alimentów nie wnosi żadnych opłat sądowych. Ponosi jedynie koszty pracy adwokata, jeśli zatrudnia kancelarię do poprowadzenia swojej sprawy.

Potrzebuję pomocy kancelarii prawnej